تاثیر دوره های مختلف نوری و فرایند رشد جبرانی بر برخی فاکتورهای رشد، ایمنی و هماتولوژی در ماهی قزل آلای رنگین کمان walbaum,1792) (oncorhynchus mykiss

در تحقیق حاضر به بررسی اثرات توام دوره نوری و رشد جبرانی بر عملکرد رشد (وزن بدن، نرخ رشد، ضریب تبدیل غذایی)، تجزیه ی تقریبی بدن، پارامترهای خون شناسی (گلبول قرمز، گلبول سفید، هماتوکریت و هموگلوبین)، پارامترهای بیوشیمیایی پلاسما (گلوکز، پروتئین محلول، کلسترول، تری گلیسرید و آلبومین)، کورتیزول و لیزوزیم در قزل آلای رنگین کمان پرداخته شده است. بدین منظور 544 عدد بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان با میانگین وزنی (9/0 ± 8 گرم) تحت تیمارهای 6، 12، 18 و 24 ساعت روشنایی همراه با دوره های متناوب رشد جبرانی (4 روز غذادهی مجدد و 4 روز گرسنگی) و بدون دوره های متناوب رشد جبرانی به مدت 2 ماه پرورش داده شدند. هم چنین تیمار 2 هفته گرسنگی در پایان دوره، روی تیمارهای رشد جبرانی اعمال شد. تیمار 24 ساعت روشنایی بیشترین رشد و مصرف غذا را داشت اما تیمار 6 ساعت روشنایی همراه با رشد جبرانی کمترین ضریب تبدیل غذایی را در مقایسه با تمامی تیمارها نشان داد. تیمار 2 هفته گرسنگی موجب کاهش پروتئین و چربی در بین تیمارها شد و نیز نور بر روی تجزیه ی تقریبی بدن تاثیری نداشت. هم چنین تیمار 4 و 14 روز گرسنگی موجب کاهش در میزان تمامی پارامترهای بیوشیمیایی پلاسما شد و هم چنین نور موجب تغییرات در پارامترهای مذکور نشد. میزان پارامترهای هماتولوژی تحت تاثیر تیمارهای 4 روز گرسنگی کاهش یافتند که البته به جزء گلبول قرمز در تیمار 24 ساعت این اختلاف معنی دار نبود. هم چنین میزان این پارامترها در تیمار 2 هفته گرسنگی کاهش یافتند که این کاهش برای گلبول قرمز و هموگلوبین معنی دار بود. میزان هماتوکریت (04/33 درصد)، هموگلوبین (43/9 گرم در دسی لیتر) و گلبول قرمز ( 106*31/1 در میلی لیتر) در تیمار 24 ساعت بیشتر از دیگر تیمارهای نوری بود. میزان لیزوزیم تحت تاثیر نور و گرسنگی نبود. میزان کورتیزول در طول گرسنگی (4 و 14 روز) افزایش معنی داری را نشان داد و هم چنین برای تیمار 12 ساعت روشنایی (12/1 نانوگرم در میلی لیتر) بالاترین مقدار مشاهده شد. در جمع بندی نهایی می توان اظهار نمود که تیمار 6 ساعت روشنایی در هر دو تکنیک دوره نوری (به تنهایی و تلفیق دوره نوری همراه با رشد جبرانی) به لحاظ کارایی بالاتر در میزان تولید به عنوان تیمار بهینه معرفی می شود. هم چنین مقایسه این دو تکنیک نشان می دهد که تیمار 6 ساعت روشنایی همراه با رشد جبرانی به واسطه مصرف کمتر غذا و طبعا آلودگی کمتر محیط زیست و سلامت آب ارجحیت خواهد داشت. از آن جا که بهبود شاخص های ایمنی در ماهیان موجب افزایش مقاومت آن ها به شرایط نامساعد محیطی می گردد در این خصوص چنان چه ماهیان به علتی تحت استرس قرار داشته باشند، استفاده از تیمار 18 ساعت روشنایی معرفی می گردد.